Bài viết tập trung vào công bố một số tư liệu mới về một ngôi chùa đã mất hàng 100 năm tại Hà Nội – Chùa Cổ Sơn Tự có tên nôm là chùa Sưa/ Thưa. Với các tư liệu điền dã và tư liệu lịch sử, bài viết đã khẳng định về sự tồn tại trong lịch sử về một...
Bi vi?t ? ??ng trong t?p ch Tuyn gio s? 10/2017.
V?i ch?c n?ng c? b?n l ?i?m t?a tinh th?n cho con ng??i khi g?p nh?ng v?n ?? b? t?c trong cu?c s?ng; l h?t nhn c?a v?n ha lng/c?ng ??ng, tn ng??ng dn gian ni chung, th?c hnh tn ng??ng dn gian ni ring v?n pht huy nh?ng tc d?ng nh?t ??nh c?a n v?i c nhn v c?ng ??ng trong x h?i hi?n nay.
- Trong b?i c?nh v?n ha tm linh, tn gio ph?c h?i m?nh m? ? vi?t nam trong nh?ng n?m g?n ?y th v?n ?? du l?ch tm linh c?ng ?ang l khuynh h??ng kh ph? bi?n trong c?ng ??ng cc tn ?? ni ring v c?ng ??ng dn c? ni chung. Du l?ch tm linh ? gp ph?n lm kh?i s?c thm cc kha c?nh c?a kinh t? du l?ch, gi?i quy?t cng vi?c lm cho nhi?u l?c l??ng lao ??ng nhn r?i, tm ra l?i thot cho kinh t? ??a ph??ng, kh?i s?c v ph?c h?i nhi?u kha c?nh v?n ha, tn ng??ng dn gian nh?ng du l?ch tm linh c?ng ?ang ko theo kh nhi?u v?n ?? h? l?y nh? kinh doanh di tch, tranh ch?p gi?a cc ch? th? qu?n l, mi tr??ng v?n ha c?a di tch b? bi?n d?ng c?ng nh? t?o ra nh?ng bi?n ??i m?nh m? trong th?c hnh tn gio tn ng??ng. Bi vi?t ny t?p trung vo tm hi?u th?c tr?ng du l?ch tm linh ? Vi?t Nam, nh?ng c? li?u h? l?y m hnh th?c du l?ch ny ? v ?ang ?em l?i trong x h?i VN ng h?u tm ra nh?ng nguyn nhn v gi?i php thch h?p.
Trong nh?ng tuyn b? v? pht tri?n con ng??i c?a UNESCO l c?a c?i ?ch th?c c?a m?t qu?c gia l con ng??i c?a qu?c gia ?. Con ng??i v?a l m?c tiu, nh?ng c?ng l ??ng l?c c?a s? pht tri?n, v th? trong m?t ngnh/ n?n s?n xu?t th y?u t? ngu?n nhn l?c l v cng quan tr?ng v trong m?t qu?c gia th y?u t? con ng??i c?ng l khu then ch?t.
1. ??t v?n ??:
??o th? m?u v nghi l? ln ??ng ? t?ng t?n t?i ? Vi?t Nam t nh?t l h?n 10 th? k?, ?y c?ng l m?t lo?i hnh tn gio gy kh nhi?u tranh lu?n c?ng nh? ch?u nhi?u tai ti?ng, ?i?u ti?ng, chnh v ?i?u ny nn n ? thu ht khng t cc nh khoa h?c, cc c?p qu?n l (v?n ha & tn gio). Ngay c? khi ht v?n ? ???c cng nh?n l di s?n v?n ha phi v?t th? th xung quanh nghi l? ln ??ng v?n cn c nhi?u ki?n tri chi?u. V?n ?? khng ch? ? cu h?i ??t ra li?u c nn di s?n ha ln ??ng m cn n?m ? ci ngh?a ?ch th?c c?a ??o th? m?u l ? ?u?. M?c d cng trnh chuyn kh?o v? nghi l? ln ??ng l?ch s? v gi tr? c?a ti ? t?ng ?? c?p v gi?i bi ton ny m?t cch kh k? l??ng d??i gc nhn c?a tn gio h?c, nhn h?c, tm l b?nh h?c. Bi vi?t ny m?t l?n n?a kh?ng ??nh thm nh?ng gi tr? t?t y?u c?a ??o m?u & nghi l? ln ??ng.
1. Khi ni?m v? TGTT v nh?ng tranh lu?n
Tn gio truy?n th?ng l khi ni?m m Vi?n nghin c?u tn gio ??a ra trong nh?ng n?m tr? l?i ?y ?? ch? m?t lo?i hnh tn gio v?n th??ng ???c g?i b?ng khi ni?m tn ng??ng/ tn ng??ng dn gian. Trn th?c t? th lo?i hnh tn gio ny c?ng ? ???c gi?i h?c thu?t th? gi?i g?i b?ng nhi?u khi ni?m khc nhau ty theo cch ti?p c?n khc nhau v?i lo?i hnh tn gio ny m n ???c g?i l tn gio s? khai (Tocarep); Tn gio nguyn th?y(Unixn Unlix?); ?a th?n lu?n (Vnnay, 1971 , Oguytsto Conto 1910 ) hay tn gio trnh ?? th?p (Tomaxow A helixow (1940); tn gio t? nhin (Tile) ho?c ?a th?n gio
Con ng??i l s?n ph?m c?a t? nhin v x h?i, nh?ng b?n ch?t con ng??i khng ph?i l m?t ci tr?u t??ng c? h?u c?a c nhn ring bi?t. Trong tnh hi?n th?c c?a n, b?n ch?t con ng??i l t?ng ha nh?ng quan h? x h?i . ? m?t ph??ng di?n khc con ng??i c?ng l s?n ph?m c?a t? nhin v x h?i. ?i?u ny cho th?y ?? nh?n di?n v? con ng??i ? b?t c? vng, mi?n v qu?c gia no th c?n ph?i xem xt t?i cc y?u t? t? nhin, x h?i v l?ch s? pht tri?n t?c ng??i ?, t? ? m?i c th? nh?n di?n ???c ?ng v chnh xc nhn cch c?a anh ta.
Trong h?u h?t cc lo?i hnh tn gio tn ng??ng truy?n th?ng ? vi?t nam th c l? th? th?n, thnh l m?t lo?i hnh tiu bi?u nh?t. Tiu bi?u khng ch? b?i b? dy trong l?ch s? c?a n m cn l lo?i hnh tm linh chi?m th? ph?n s? ?ng trong dn chng Vi?t Nam.
Khng gi?ng nh? cc tn gio l?n khc ? Vi?t Nam, tn gio truy?n th?ng ? Vi?t Nam t?n t?i kh ?a d?ng d??i r?t nhi?u lo?i hnh th? cng khc nhau m n?u phn lo?i th c th? chia thnh cc hnh th?c sau: th? nhn th?n (g?m nh?ng ng??i c cng v?i dn, v?i n??c (?nh gi?c, l?p lng, l?p ?p, truy?n ngh?, ch?a b?nh) nh?ng ??i t??ng ny ???c th? t? t?i cc ?nh, ??n, mi?u, ngh v ??u ???c dn tn x?ng l th?n, thnh ho?c nh n??c phong ki?n trung ??ng phong th?n (hi?n nay cc c? s? th? t? cn l?u gi? ???c kh nhi?u s?c phong nh? th?); th? cng t? tin (l hnh th?c th? cng linh h?n t? tin trong gia ?nh, gia t?c); th? nhin th?n (l hnh th?c th? cc s?c m?nh huy?n b c?a t? nhin ???c coi l c th?n: th?n ni, th?n n??c, th?n r?ng, th?n ??t, th?n cy, th?n r?n, th?n ? (th?ch linh)
Sau khi VTC 14 pht trn sng truy?n hnh v? m?c l? vu lan v t?c cng x t?i vong nhn v c trch ?o?n ph?ng v?n c?a ti (Nguy?n Ng?c Mai) v? m?i lin h? gi?a hai l? th?c ny th ? nh?n ???c m?t s? ph?n h?i kh b?c xc c?a m?t s? Fan c?a bo gic ng? c?ng nh? bi ??ng c?a tc gi? T?n Khang.
Nghi th?c h?u ??ng l m?t lo?i hnh ???c VN g?i h? s? ?? ngh? UNESCO cng nh?n l di s?n v?n ho phi v?t th? c?a nhn lo?i. Tu?i Tr? c cu?c tr chuy?n v?i TS Nguy?n Ng?c Mai, tr??ng phng nghin c?u Tn gio & tn ng??ng truy?n th?ng (Vi?n nghin c?u Tn gio).
S? xu?t hi?n t? r?t s?m, v c kh? n?ng t?n t?i ??c l?p v?i th? ch? chnh tr?, cng nh?ng tc ??ng khng nh? c?a tn gio t?i con ng??i, x h?i v v?n ha ? bu?c khoa h?c x h?i v chnh tr? h?c ph?i nhn nh?n l?i tn gio nh? m?t th?c th? x h?i. ?i?u ny ? t?o ra nh?ng chuy?n bi?n m?i trong nh?n th?c v? tn gio ni chung v h? gi tr? c?a tn gio ni ring. Bi vi?t ny tp trung vo vi?c tm hi?u v lm r nh?ng gi tr? c? b?n c?a tn gio truy?n th?ng ? Vi?t Nam trn cc kha c?nh: lun l, gio d?c, ??o ??c v l?ch s?.
Cng v?i vi?c h??ng ?ng pht ??ng c?a UNESCO v? th?p k? v?n ho, cng cu?c ??i m?i c?a ??ng sau 1986 ? m? ra lu?ng gi m?i cho pht tri?n kinh t? x h?i v m?t b??c ngo?t m?i trong nh?n th?c v? v?n ho v cc gi tr? c?a v?n ho trong pht tri?n x h?i. Quan ?i?m ny ? ???c th? hi?n trong ngh? quy?t cc k? ??i h?i VI VII - VIII, v?n ho tr? thnh n?i l?c pht tri?n KT- XH, thnh m?c tiu trong pht tri?n ?a ngnh trong ? c ngnh v?n ho. Ba m??i n?m ? qua c?ng l ba m??i n?m Chnh quy?n v nhn dn H N?i tri?n khai tinh th?n ngh? quy?t h?i ngh? TW 4 kho VII (1993) cho ??n nay th?c s? cho th?y v?n ho l nguyn nhn, l ??ng l?c l m?c tiu c?a s? pht tri?n
Nh?ng nh nghin c?u hng ??u Vi?t Nam v th? gi?i ? ch?ng minh: kh? n?ng ngo?i c?m l c th?c v n c th? xu?t hi?n ? b?t c? ng??i no, b?t c? l?a tu?i no.
Ph?ng v?n su trong nghin c?u nhn h?c l m?t trong nh?ng ph??ng php nghin c?u quan tr?ng ??i v?i cc ngnh khoa h?c x h?i v nhn v?n, trong ? c ngnh nghin c?u tn gio. Ph??ng php ny thch h?p nh?t v hi?u qu? nh?t trong nh?ng nghin c?u lm r b?n ch?t c?a v?n ??, ??ng c? c?a hnh ??ng. Bi vi?t ny chia s? m?t vi kinh nghi?m p d?ng ph??ng php ph?ng v?n su nhn h?c trong nghin c?u tr??ng h?p ln ??ng ? chu th? B?c B?.
Cng trnh nghin c?u v? "Nghi l? ln ??ng: l?ch s? v gi tr? " ? ???c b? xung, s?a ch?a v ti b?n. Sch ?? c m?t trn th? tr??ng mi?n B?c.Sau khi s?a ch?a b? xung ?? tham d? gi?i th??ng n?m 2017 c?a H?i V?n ngh? dn gian Vi?t Nam. Cng trnh nghin c?u v? "Nghi l? ln ??ng" ? nhanh chng ???c chnh tc gi? v ekip bin t?p c?a nh xu?t b?n H N?i ??a vo in ?n v pht hnh trn ton qu?c. Cng trnh ra ??i l ?? tri n v?i H?i V?n ngh? dn gian Vi?t Nam, tri n v?i b?n b, ??c gi? v qu h??ng Nam ??nh v cc Thanh ??ng. Sch ???c bin t?p h?t s?c k? l??ng c ngh?, thi?t k? ?? h?a ??p v ??c ?o, ??c bi?t in trn ch?t li?u gi?y siu nh? b?t sng, khng lm m?i, hoa m?t ng??i ??c. Sch m?i ? c m?t trn th? tr??ng: ?inh l?, Nguy?n X, Trng Ti?n v nhi?u nh sch trn ??a bn H N?i.Xin trn tr?ng gi?i thi?u cng b?n ??c c? n??c.
( Cc c nhn, t?p th? c nhu c?u mua sch nh?ng ? xa c th? lin h? tr?c ti?p v?i s? ?i?n tho?i sau: 0903266683 - Khnh Ly ho?c lin h? tc gi?: 0982376655 s? c d?ch v? g?i sch t?n tay)
1. Kinh nghi?m v thnh tch nghin c?u trong 5 n?m g?n ?y 1.1. H??ng nghin c?u chnh theo ?u?i: * V?n ha dn gian ; V?n ha H N?i; * Cc lo?i hnh tn gio truy?n th?ng * Cc v?n ?? v?n ha, x h?i 1.2. Danh sch ?? ti/d? n nghin c?u tham gia v ch? tr th?c hi?n c lin quan ??n ?? ti: TT Tn ?? ti d?...