Sau khi VTC 14 pht trn sng truy?n hnh v? m?c l? vu lan v t?c cng x t?i vong nhn v c trch ?o?n ph?ng v?n c?a ti (Nguy?n Ng?c Mai) v? m?i lin h? gi?a hai l? th?c ny th ? nh?n ???c m?t s? ph?n h?i kh b?c xc c?a m?t s? Fan c?a bo gic ng? c?ng nh? bi ??ng c?a tc gi? T?n Khang. V m?t vai tc gi? khc. N?i dung ph?n h?i v bi vi?t c?a tc gi? T?n Khang t?p trung vo cc ?i?m sau: tch truy?n m ti ??a ra l? l?m so v?i kinh vu lan v c ph?n m tn d? ?o?n. C? th? ? cc ?i?m: ni v? b m? c?a tn gi? M?c Ki?n lin v vi?c tn gi? M?c ki?n lin dng php th?n thng ?? c?u m?.
Nay ti xin ph?n h?i l?i nh? sau:
Th? nh?t: B?n thn ti thnh th?t xin l?i v s? s? xu?t c?a mnh khi tr? l?i ph?ng v?n ? khng nh?n m?nh vo cu chuy?n m ti ??a ra l theo gc nhn c?a v?n ha dn gian. M?c d khi tr? l?i ph?ng v?n ti ? ni r chi ti?t ny ngay t? ??u l lin quan ??n l? vu lan v t?c cng x t?i vong nhn trong dn gian c r?t nhi?u tch truy?n v tch truy?n m ti ??a ra c?ng ch? l m?t tch truy?n. Tuy nhin, khi bin t?p c?t cp cc ph?n ph?ng v?n 10 pht v ch? cn l?i 2 pht th ban bin t?p ? s? xu?t b? qua chi ti?t ny v v?y m gy ph?n c?m cho thnh/ ??c gi?.
Th? 2: Khi ti tr? l?i PV l hon ton theo cch nhn c?a v?n ha dn gian v ?y l m?t trong nh?ng cu chuy?n k? dn gian m ti ??c trong ti li?u tn ng??ng Vi?t Nam c?a Toan nh, (quy?n th??ng, tr 348 355, Nxb TPHCM 1992) ch? ti khng t? sng t?o ra cu chuy?n. Ngay c? khi khi tr? l?i c?ng l theo cch nhn c?a v?n ha dn gian ch? khng theo cch nhn c?a kinh ph?t v trong ton b? bu?i talk c?a ti c?ng khng h? trch kinh Ph?t b?t c? m?t cu no. M v?n ha dn gian, c? th? l truy?n k? dn gian th r?t nhi?u d? b?n (hi?n nay ti ?ang c trong tay kho?ng g?n 10 d? b?n khc nhau v? l? vu lan v nhn v?t M?c Ki?n Lin (trong ? c 3 d? b?n ni ??n chuy?n m? c?a nh tu hnh b? bi?n thnh ch). Cc d? b?n ? c th? ?ng v?i kinh, c th? sai l?ch v?i kinh ph?t l chuy?n r?t bnh th??ng trong v?n ha dn gian v v?y khng th? ni l ti lm sai l?ch kinh vu lan gy hi?u l?m.
Th? 3: Cc thnh/ ??c gi? bc xc v hai chi ti?t nh? ? nu trn th?c t? trong v?n ha dn gian l?i r?t bnh th??ng v khng ch? c tch truy?n v? m? m?c ki?n lin b? ??u thai nh? v?y v cn c truy?n k? v? b m? c?a v? ?? ? (m?t d? b?n ) c?ng b? ??u thai nh? v?y. Theo ?on ??nh c?a ti c th? ?y l cch m dn gian gi?i thch v? t?c king khng ?n th?t ch c?a cc v? t?ng ni. Trong quan ni?m c?a dn gian ng??i Vi?t th vi?c m?t con ng??i khi ch?t ?i khng ph?i l h?t m s? b? b? ??u thai chuy?n ki?p thnh 9 ki?p 10 ??i v sau ? m?i siu thot tr? l?i thnh ki?p ng??i. V th? chi ti?t v? b Thanh ?? khng c g l l? l?m v?i dn gian ng??i Vi?t. Ngoi ra tc gi? T?n Khang cn cho r?ng vi?c ti ??a ra chi ti?t M?c Ki?n Lin dng php th?n thng ?? ph ng?c c?u m? v bi?n m? thnh ng??i l s?c mi m tn d? ?oan. Ti c?ng thnh th?t xin chia s? nh? sau. Trong t?t c? cc c?t truy?n m ti ???c ??c v? M?c Ki?n Lin th c?t truy?n no c?ng ni ??n chi ti?t Tn gi? Ki?n Lin tu ???c nhi?u th?n thng (Toan nh sdd, tr 355) ho?c ng l m?t v? tn gi? tu luy?n ???c nhi?u php th?n thng (Vi?t Bo)... Trong v?n ha dn gian c?a ng??i Vi?t th vi?c th?n thnh ha cc nh?n v?t l?ch s? hay nhn v?t trong Ph?t gio l chuy?n r?t ph? bi?n. ??n c? cu chuy?n l?u truy?n trong dn gian v? s? Khu ? La (cn g?i l Gi la ?? l) l t?ng s? r?t n?i ti?ng, ng??i ? c cng truy?n th?a Pht gio t? ?n ?? vo Vi?t Nam nh?ng ???c nhn dn vng Kinh B?c xy d?ng thnh hnh ?nh v? ng nh? m?t v? th?n trong cu chuy?n k? v? Man n??ng: Man n??ng ng?i ch?, ng? g?t ? ng?ch c?a, khng ng? qun lng, n?m ng? say .S? ?? L khng cn c cch no b??c vo phng bn b??c ngang mnh nng, Man n??ng b?ng th?y tm ??ng t? ? th? thai, m??i b?n thng sau sinh m?t b gi, b ?em tr? cho s? Khu ? La, s? bn ?em ??a b ??n tr??c cy ?a gi, g vo cy v ??c bi k?. Cy bn n? toc ra ?? cho s? ??t ??a b vo, sau ? cy khp l?i v n? hoa.Khi s? ?? L v Man N??ng t? bi?t nhau, s? cho nng m?t cy g?y v b?o r?ng: Ta cho nng ci g?y ny ?em v?, h? g?p n?m no tr?i ??i h?n th l?y g?y v?y v?y d??i ??t t? nhin s? c n??c ch?y ra c?u dn ( L?ch s? Ph?t gio Vi?t Nam, Nxb khxh, tr48).
Cu chuy?n k? l? ? theo logic thng th??ng l khng th? x?y ra nh?ng sng t?o dn gian l?i cho ? l Thin nhn h?p nh?t ho?c nh?n ???c php kh ?? gi?i thch v? s? mang thai c?a b Man n??ng (trn th?c t? theo m Ty -Thi, Man n??ng l t? ??c ch?ch t? Nng Mn - nng ch?a). Nh?ng trong tm th?c dn gian Man n??ng v?n l Ph?t M?u nh? th??ng. ??n t?n th? k? XI khi Vi?t Nam ? xc l?p ch? ?? qun ch? v Nho gio c?ng ? b?t ??u vo Vi?t Nam nh?ng nh?ng chuy?n truy?n ngn v? cc ??i danh s? v?i php thu?t th?n thng v?n r?t ph? bi?n nh? tch truy?n v? Qu?c s? T? ??o H?nh v Qu?c s? ??i ?in. Truy?n k? r?ng khi vua L Thnh Tng mi ch?a c con trai m?i sai Nguy?n Bng l?p ?n c?u t? t?i cha Thnh Cha, Nguy?n Bng ? ???c nh s? cho thu?t ??u thai thot ha ?? lm con c?a ? Lan (xem ?VSKTT tr 106).
Trong kho tng truy?n c? tch Vi?t Nam (Nguy?n ??ng Chi, tr 299- 314) c trch chuy?n v? s? T? ??o H?nh nh? sau:
B? c?a T? ??o H?nh l T? Vinh th??ng dng t thu?t qu?y Din Thnh H?u (nh ? g?n c?ng ct), H?u nh? php s? ??i ?in dng php ?nh ch?t v v?t thy xu?ng sng T L?ch. Nh?ng ci thy khng ch?u tri m c? ??ng s?ng m?t nhn tr?ng tr?ng r?t d? t?n, S? ??i ?in ??n ch? tay v ??c cu quy?t: S?ng ch?t l gi?c chim bao/ D?u gi?n th? no khng ?? cch ?m. T? nhin ci thy chm xu?ng n??c v tri ?i m?t.
Truy?n cn k? ti?p: ??o H?nh cng hai ng??i b?n l Khng L? v Minh Khng mu?n sang ?n ?? h?c di thu?t ?? ch?ng v?i ??i ?in nh?ng khi ?i ??n x? mn r?ng vng th g?p ??c ph?t gi? trang lm ng??i li ?, Khi nghe cu chuy?n c?a ba ng??i, Ph?t Nh? Lai ? tm cch ?? T? ??o H?nh khng ?i ti?p ???c m ch? c hai ng??i l Minh Khng v Khng L? ???c ph?t ?? cho thnh chnh qu?. T? ??o H?nh ??i hai ng??i ? b?n sng mi khng th?y th tr? v? v ???c m?t b? tt truy?n cho m?i thu?t bi?n ha mu nhi?m v th? ng c?ng bi?t m?i php th?n thng. Khi ??n bi?t hai ng??i b?n tr? v? ??o H?nh ? Ha H? ?? d?a nh?ng ??u b? hai ng??i nh?n ra, v cn ???c Minh Khng cho bi?t ki?p sau ng s? b? h thnh H?. Khi tr? v? ??o H?nh v? ? ?n ? ni Si S?n (cha Th?y). Sau m?t th?i gian tu luy?n, s? tr? v? Lng, t?i c?u Vu Quy?t, c?m g?y nm xu?ng sng T, g?y tri ng??c dng nh? r?ng l?i, ??n c?u Ty D??ng (C?u Gi?y) m?i d?ng l?i. S? cho l mnh ? php thu?t cao bn ??n nh ??i ?in (? D?ch v?ng) dng g?y ?nh ch?t ??i ?in. Truy?n cn k? ti?p v? sau ng cn dng thu?t v ba ?? gi?t ch?t Gic Hong (h?u sinh c?a ??i ?in) v thc sinh vo lm con c?a Sng Hi?n H?u v thnh vua L Th?n Tng (xem ?VSLTT, tr116). Cu chuy?n cn r?t ly k ? ch? c chi ti?t m?t hm nh vua b?ng nhin ha h?, trn mnh m?c ??y lng l cc ng? y ??u b tay, tri?u ?nh nghe c ng??i mch m?i m?i s? Minh Khng ??n gip, nh s? vo tri?u th cc ng? y v?n c v? khng coi tr?ng, Th?y v?y s? m?i c?m m?t cy ?inh vo c?t v b?o ai c th? rt ra ???c th s? ph?c, nh?ng khng ai rt ra ???c, sau ? nh s? rt cy ?inh ra r?t nh? nhng. Sau ? s? ?? ngh? n?u m?t v?c d?u, khi d?u si nh s? dng d?u nng v?y m?y gi?t ln ng??i vua L Th?n Tng v ??c ch, nh vua r?ng h?t lng l v kh?i b?nh, t? ? thi?n s? ???c phong lm qu?c s?
Ton b? cu chuy?n ny ??u ???c in trong l?nh nam chch qui v kho tng truy?n c? tch Vi?t Nam) v c?ng ???c d?n l?i trong b? chnh s? ??i Vi?t s? K ton Th? v c?ng ? ???c gi?i m b?i cc nh nghin c?u v?n ha dn gian:
Chi ti?t nm cy g?y l?i ng??c dng c?a T? ??o H?nh ? ???c c? GS Tr?n Qu?c V??ng gi?i thch nh? sau: ??y khng ph?i l Php thu?t c?a T? ??o H?nh m ma m?a m?a th n??c sng T chnh v?i sng Ci nn sinh ra hi?n t??ng ch?y ng??c dng nh? v?y. Sng T c ??c ?i?m nh? v?y nn cn ???c g?i l dng ngh?ch th?y, nh?ng dn gian ? d?a vo chi ti?t ? m nng t?m c?a v? qu?c s? ln. Cc chi ti?t sau v? T? ??o H?nh hay ??i ?in m Kho tng truy?n c? tch Vi?t Nam chp l?i c?ng l cch dn gian th?n thnh ha nhn v?t c?a mnh. H? khng ch? l s? m cn l cc Php s? v php s? m?i l nhn v?t yu thch c?a sng t?o v?n ha dn gian.
Li?t k ra nh?ng chuy?n nh? v?y ?? ni r?ng v?n ha dn gian c r?t nhi?u m tp th?n thnh ha nhn v?t l?ch s? ho?c nhn v?t Ph?t gio nh?ng khng th? g?i ? l s?c mi m tn d? ?oan m trong nghin c?u v?n ha dn gian g?i ? l sng t?o dn gian. Ng??i dn sng t?o l?i nhn v?t theo mu?n c?a mnh ?? ?p ?ng cc nhu c?u c?a cu?c s?ng ?? nhn v?t c?a h? c thm quy?n n?ng c th? c?u ng??i, ch?a b?nh hay th?n thng bi?n ha. Cho ??n ngy nay s? d? Ph?t Gio ? Vi?t Nam c mu s?c khc v?i Ph?t gio g?c c?ng l b?i ? nh?ng ??c tnh dn gian ?. Ng??i dn lao ??ng khng v t khi ch ??n vi?c sng t?o c gi?ng kinh ph?t hay khng v c?ng r?t t khi nghi?n ng?m kinh ph?t m trau d?i b?n thn hay th?c hi?n theo kinh d?y. V?i h? Ph?t khng ch? l b?c gic ng? m cn l m?t v? th?n ?? cho h? c?u Ph?t ph h? cho h? trong m?i chuy?n: t? lm ?n ??n tnh duyn con ci, s?c kh?eH? c?ng t ch ??n cc th?c hnh nghi th?c Ph?t gio m l?i r?t ch ??n cc ho?t ??ng th?c hnh mang tnh tn gio m cc nh s? th?c hnh cc nghi l? gip mnh. V th? m h? ??n cha xin s? ??n cng c?u an, cng x t?i vong nhn, cng gi?i h?n ??u n?m? l nh?ng nghi l? khng n?m trong cc th?c hnh c?a Ph?t gio nh?ng l?i ???c r?t nhi?u t?ng ni th?c hnh trong dn chng v nhu c?u c?a ng??i dn. N?u ni t?t c? cc th?c hnh ngoi quy ??nh c?a Kinh ph?t l m tn th c l? x?a nay r?t nhi?u t?ng ni ? th?c hnh cc ho?t ??ng m tn.
Ti thi?t ngh? ? m?t ??t n??c m th?i x?a v?i 90% dn s? khng bi?t ch? th v?n ha truy?n mi?ng l ph? bi?n th vi?c sng t?o l?i cc nhn v?t theo tr t??ng t??ng c?a cc ch? nhn v?n ha dn gian cc vng mi?n l chuy?n r?t ??i bnh th??ng. V c?ng nh? c v?n ha dn gian m ngay c? khi gi?c Minh vo ??t ph, thu gi? sch v?, tn ph v?n ha, gi?t phu, hi?p ph? nh?ng v?n ha dn gian cn th dn t?c ny v?n cn. Th?y ti, c? gio s? Tr?n Qu?c V??ng trong m?t nghin c?u m?t dn gian l m?t h?n dn t?c ? vi?t: N?u dn l g?c n??c th v?n ha dn gian bao gi? c?ng l n?n t?ng c?a v?n ha dn t?c (Tr?n Qu?c V??ng, 2000). V th? v?n ha dn gian m?i ???c nhn nh?n ?ng gi tr? c?a n, v c?ng v th? m?i c ngnh dn gian h?c. Chng ta ngy nay thi?t ngh? khi ?a d?ng thng tin th c?ng c?n ph?i c cch ti?p c?n ?a chi?u, khng nn qu coi tr?ng chnh th?ng m khinh mi?t dn gian.
Th? 4: Ti r?t hoan nghnh cc ki?n ph?n h?i c?a cc fan trn bo Gic ng? khi th?y nh?ng ?i?u khc v?i g mnh bi?t, mnh ngh?, nh?ng chng ta nn ph?n h?i v?i tinh th?n h?c thu?t v tn tr?ng l?n nhau ch? khng nn theo h??ng quy k?t, ch?p m?, ho?c bi nh?. D?u v?n bi?t Facebook l m?t m?ng x h?i ?o, ai c?ng c quy?n ??a ra nh?ng ki?n c?a mnh, b?i m?i ng??i ??u c nh?ng cch ti?p c?n khc nhau, nh?ng ti th?t s? th?y bu?n cho h?c v?n c?a dn m?ng khi chng ta trao ??i h?c thu?t m r?t gi?ng quy k?t ch?p m? v c? tnh khu?ch tr??ng, lm nghim tr?ng v?n ??. Khi ti tr? l?i ph?ng v?n VTC 14 th ? l ti ??i di?n cho chnh mnh ch? khng ??i di?n cho c? quan m ti lm vi?c, v th? ??ng v? ??a c? n?m ??a c? c? quan ti vo ?y. Chng ta nn h?c cch t? ch?u trch nhi?m v?i pht ngn c?a c nhn c?a mnh ch? ??ng ??a ?m ?ng ra ?? d?a d?m b?t k? ai.
Th? 5: Ti c?ng th?y c m?t hai ki?n v? v?n b?ng c?a ti l gi? hay th?t. ?i?u ny lm ti r?t bu?n c??i v c?ng r?t d? hi?u v s? th?t gi? ngy nay c qu nhi?u, khng trnh kh?i cc v? ??t ra cu h?i ?. Ti khng c bi?n lu?n v? v?n b?ng c?a mnh ch? kh?ng ??nh r?ng ? l k?t qu? c?a cng s?c v tr tu? hng ch?c n?m nghin c?u v? v?n ha dn gian c?a ti. Cn qu v? no mu?n bi?t n th?t hay gi? xin ??n g?p ti v ti ?? th?i gian cho cc v? ch?t v?n b?t c? l?nh v?c no xung quanh lu?n n ti?n s? c?a ti, th?m ch cung c?p lun c? danh tnh c?a 7 v? gio s? ch?m ?i?m v cc v? c th? g?p h? ?? h?i v? lu?n n ti?n s? c?a ti m hi?n nay ? x h?i ha thnh cu?n sch nghi l? ln ??ng l?ch s? v gi tr?.