Trang web cá nhân của TS Nguyễn Ngọc Mai - Viện Nghiên cứu Tôn giáo
Chia sẻ tri thức, khai thông trí tuệ
những phát hiện mời về chùa Thưa và nhân vật Từ Lan
06:14 01/09/2024
Bài viết tập trung vào công bố một số tư liệu mới về một ngôi chùa đã mất hàng 100 năm tại Hà Nội – Chùa Cổ Sơn Tự có tên nôm là chùa Sưa/ Thưa. Với các tư liệu điền dã và tư liệu lịch sử, bài viết đã khẳng định về sự tồn tại trong lịch sử về một thực thể ngôi chùa có niên đại thời Lý Nhân Tông và nhân vật Từ Lan được thờ tại đây. Ngoài ra bài viết cũng cho thấy rõ giá trị của ngôi chùa trong hệ thống chùa thờ quốc sư Từ Đạo Hạnh và lễ hội chùa Láng.
Key word: chùa Thưa/ Sưa; chùa Láng, Từ Đạo Hạnh, Lễ hội chùa Láng
nguồn lực tín ngưỡng, tôn giáo ở Nam định
04:37 05/06/2024
là một địa bàn với trữ lượng các cơ sở TNTG dày đặc nhưng Nam Định chưa bao giờ chú ý đến khía cạnh tận dụng nguồn lực TNTG để phát triển KT-XH. Bài viết dưới đây dựa trên cuộc khảo sát kéo dài 2 tháng của nhóm nghiên cứu về TNTG ở Nam định và tập trung vào các nội dung nguồn lực TNTG là gì, hiểu như thế nào về giá trị của TNTG với tư cách là nguồn lực để thúc đẩy phát triển kt- xh. đồng thời cũng chỉ ra vai trò của quản lý nhà nước trong việc phát huy nguồn lực TNTG.
THỜ MẪU LIỄU Ở VIỆT NAM - NHỮNG GIÁ TRỊ KHÁC BIỆT
07:56 01/08/2023
Viết về thờ Nữ thần nói chung, về thờ mẫu ở VN nói riêng đã có khá nhiều các nghiên cứu được thực hiện dưới các dạng khác nhau như lược sử thần tích và bình luận (Đặng Văn Lung); Nghiên cứu mô tả dân tộc học có Bùi Văn Tam (2016); So sánh khái quát và nâng lên thành lý luận (Ngô Đức Thịnh 2014); Nghiên cứu ca từ nghi lễ (Barly Norton 2010 ); Nghiên cứu phân tích dưới góc độ nhân học, tâm lý học tôn giáo và tâm lý bệnh học (Nguyễn Ngọc Mai 2013), Nguyễn Thị Hiền (2011)…Ngoài ra còn rất nhiều các bài viết đơn lẻ tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau của hình thức tôn giáo dân gian này (cả phương diện điện thần, ca từ, trang phục, bản hội….). Từ đó cho thấy đây là một loại hình tôn giáo dân gian rất đặc biệt. Đặc biệt cả phương diện thần tích và nghi lễ, nhưng làm nổi rõ giá trị khác biệt của nó thì gần như chưa có một tổng kết riêng biệt nào. Bài viết này tập trung vào tìm hiểu những giai thoại, thần tích, câu chuyện lưu truyền trong các tài liệu đã có về nhân vật thần Mẫu Liễu Hạnh. Kết hợp với cách thức thờ phụng, niềm tin của tín đồ vào Thánh mẫu; phương thức thực hành nghi lễ và những giá trị thặng dư mà thông qua việc thờ cúng, tham gia bản hội thực hành nghi lễ thờ Mẫu các cá nhân, cộng đồng có được. Từ những cứ liệu này bài viết chắt lọc và làm nổi lên những giá trị khác biệt của hiện tượng thờ Mẫu Liễu Hạnh, thông qua đó góp phần lý giải sức sống mãnh liệt của hiện tượng thờ Mẫu ở VN.
Định vị tọa độ Phủ Bóng - Nguyệt Du Cung
11:59 02/03/2023
Trong tương quan với hai địa danh phủ Tiên Hương và phủ Vân Cát (trong quần thể khu đền phủ thờ Mẫu Liễu Hạnh ở phủ Giầy – Nam Định), Phủ Bóng không thuộc quê cha (thôn Tiên Hương) hay quê mẹ (thôn Vân Cát) của nữ thần Liễu Hạnh, vì thế không ít người, thậm chí các thanh đồng, đạo quan đánh giá thấp vai trò của nó. Bài viết sẽ tập trung lý giải về các lớp tôn giáo dân gian của Phủ Bóng, lịch sử phát triển của nó và chỉ rõ vai trò của nó trong hành trình sáng tạo thần linh trong tôn giáo dân gian của người Việt.
triết lý nhân sinh trong tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương
13:12 12/04/2018
Nằm trong dòng chảy của văn hóa thờ cúng tổ tiên, thờ cúng vua Hùng không chỉ thể hiện chiều kích ứng xử của hiện tại với quá khứ mà còn là một tín ngưỡng, lễ hội bao hàm nhiều triết lý nhân sinh sâu sắc của một dân tộc nhận thức rõ rệt về nguồn gốc của mình và mong muốn trao truyền lại cho các thế hệ ngàn sau những mật mã văn hóa. Trong bối cảnh các bài viết về lễ hội đền Hùng cho tới nay không hề ít, bài viết này tập trung vào giải mã các khái niệm liên quan đến vua Hùng và hệ thống các giá trị nhân sinh của tín ngưỡng và lễ hội thờ cúng Hùng Vương.
Key word: Hùng Vương; Kinh đô Phong Châu; Thờ cúng vua tổ.
(bài đã đăng trên tạp chí Tuyên giáo số 4/ 2018
Bàn về khái niệm tôn giáo, tín ngưỡng
08:42 23/11/2017
Khái niêm và loại hình tôn giáo, tín ngưỡng với những nội hàm như thế nào vẫn là đề tài gây tranh luận ở việt nam và hiện chưa có sự thống nhất giữa các nhà nghiên cứu, giới quản lý. Trong bối cảnh nhà nghiên cứu chịu sự chi phối từ các khái niệm quan phương, bài viết này tập trung vào lược thuật các khái niệm, quan niệm của các nhà nghiên cứu tôn giáo tây - ta, ngõ hầu làm rõ thêm nội hàm các khái niệm.
Len đông ritual: History and value
Chapter 1 Part 1: Lên đồng (spirit possession) ritual: history and development Chapter 1: Len đong in the Northern Delta of Vietnam: history and development In this chapter, the author proposes and analyzes basic concepts involving ritual practices of Lên đồng (spirit possession)...
- Đang truy cập8
- Hôm nay841
- Tháng hiện tại19,608
- Tổng lượt truy cập6,904,565