Trang web cá nhân của TS Nguyễn Ngọc Mai - Viện Nghiên cứu Tôn giáo

Sinh hoạt tôn giáo của người Việt và các tộc người thiểu số ở VN những đặc trưng cơ bản

Thầy Then trong nghi lễ Then ( Tày /Cao Bằng)

Sinh hoạt tôn giáo của người Việt và các tộc người thiểu số ở VN những đặc trưng cơ bản

19/01/2019 10:46:45 AM
Đã xem: 0
Phản hồi: 0

Cũng như các sinh hoạt tôn giáo của người Việt ở các tộc người Thiểu số luôn có sự xuất hiện của các nhân vật trung gian làm chủ lễ; Mặc dù cũng mang nhiều tính chất của hồn linh luận nhưng các sinh hoạt tôn giáo ở các tộc người thiểu số vẫn mang nhiều nét đặc trưng khác với người Việt, thể hiện ở biểu tượng tôn giáo, các hoạt động lễ nghi tôn giáo và hàm lượng tri thức tộc người.

Tham dự hội thảo về Thân thế, sự nghiệp của TS Nguyễn Huy Nhuận và dòng họ Nguyễn Huy

Hội thảo " tiến sĩ Nguyễn Huy Nhuận & dòng họ khoa bảng Nguyễn Huy

19/01/2019 10:17:54 AM
Đã xem: 0
Phản hồi: 0

Hội thảo do dòng họ Nguyễn Huy phối hợp với trung tâm văn hóa Quốc Tử Giám tổ chức tại nhà Thái Học (Văn Miếu, quốc tử giám) với 28 bài tham luận của các nhà khoa học và nhiều đại diện chi nhánh của dòng họ về tham dự. Hội thảo đã không chỉ cho thấy tiềm năng của một dòng họ khoa bảng, mà còn cho hậu thế thấy được tấm gương làm việc nghiêm cẩn " lội suối, trèo non, vạch rừng, chỉ đất" để xác định cột mốc biên giới giữa Viêt Nam và Trung Quốc của Tiến sĩ Nguyễn Huy Nhuận và đoàn sứ bộ. Mặc dù ngày nay cột mốc đó đã bị nuốt chửng vào đất Hán, nhưng tinh thần làm việc, tấm lòng yêu nước, tự cường của những trí thức, quan chức thời đó đáng để cho các quan chức ngoại giao nói riêng, quan chức VN nói chung nhìn vào mà học tập và tự sửa mình.

tiếp biến văn hóa VN trong bối cảnh hội nhập

19/01/2019 09:56:42 AM
Đã xem: 0
Phản hồi: 0

Tiếp biến văn hóa là kết quả mang tính tất yếu khi tham gia vào quá trình giao lưu, hội nhập của hầu hết các nước trên thế giới. Vn cũng không nằm ngoài quy luật. Trong quá trình đó, như một lẽ tất nhiên, bên cạnh những mặt tích cực " được rất nhiều" là những mặt trái " mất không ít". Vấn đề đặt ra là làm thế nào để nâng cao bản lĩnh văn hóa và "bộ lọc", nhằm phát huy tối nhất sự bồi đắp, làm giàu văn hóa dân tộc và khắc chế tối đa những hệ lụy tiêu cực.

thực hành tín ngưỡng thờ mẫu Tam phủ

19/05/2018 03:24:02 PM
Đã xem: 137
Phản hồi: 0

Khái niệm Tam phủ và Tứ phủ cho đến nay vẫn còn nhiều điều chưa được sáng tỏ. Bài viết sẽ làm tường minh sự hội nhập giữa tam tòa thánh Mẫu và Tam phủ để làm thành tứ phủ công đồng như vẫn thấy ngày nay.
Bài viết đã đăng trên tạp chí Tia sáng, số 04 ngày 20/2/2017.

bà chúa tằm tang

29/04/2018 07:17:54 PM
Đã xem: 160
Phản hồi: 0

cho đến nay vẫn còn nhiều miếu, đền, chùa dọc khu vực triền sông Đáy, nằm trên địa phận các huyện Quốc Oai, Hoài Đức thờ bà chúa nghề tằm tang. Mặc dù người dân nơi đây đều không còn giữ được nghề, nhưng ký ức về lễ hạ điền tang vẫn được một số cụ già còn nhớ. Chỉ tiếc rằng bà chúa là ai, thân thế, sự nghiệp thế nào cho đến nay vẫn là câu hỏi ngỏ chưa có lời giải đáp.

triết lý nhân sinh trong tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương

12/04/2018 07:12:57 PM
Đã xem: 163
Phản hồi: 0

Nằm trong dòng chảy của văn hóa thờ cúng tổ tiên, thờ cúng vua Hùng không chỉ thể hiện chiều kích ứng xử của hiện tại với quá khứ mà còn là một tín ngưỡng, lễ hội bao hàm nhiều triết lý nhân sinh sâu sắc của một dân tộc nhận thức rõ rệt về nguồn gốc của mình và mong muốn trao truyền lại cho các thế hệ ngàn sau những mật mã văn hóa. Trong bối cảnh các bài viết về lễ hội đền Hùng cho tới nay không hề ít, bài viết này tập trung vào giải mã các khái niệm liên quan đến vua Hùng và hệ thống các giá trị nhân sinh của tín ngưỡng và lễ hội thờ cúng Hùng Vương.
Key word: Hùng Vương; Kinh đô Phong Châu; Thờ cúng vua tổ.
(bài đã đăng trên tạp chí Tuyên giáo số 4/ 2018

pho tượng bằng đá xanh tạc Tuyên Phi Đặng Thị Huệ

Tuyên phi Đặng Thị Huệ - người đẹp chịu nhiều hàm oan

27/03/2018 06:47:00 PM
Đã xem: 994
Phản hồi: 0

Tượng thờ tuyên phi Đặng Thị Huệ trước cửa hang Thánh Hóa trên núi Sài sơn - Quốc Oai - Hà Nội
Mặc dù đã viết bài về Tuyên phi Đặng Thị Huệ, với mong muốn bày tỏ quan điểm của cá nhân về người phụ nữ còn đầy oan khốc này và có nhã ý đi tìm dấu tích về người phụ nữ xinh đẹp nhưng mệnh yểu này nhiều lần trong dân gian nhưng vẫn không thấy. Thật may mắn khi trên đường đi tìm dấu tích của bà chúa Tây Năng , tôi lại thấy tượng bà chúa Chè được tạc bằng đá xanh thờ phụng ngay tại cửa hang thánh hóa chùa Thầy. Tại đây dân gian vẫn gọi nàng với cái tên thân thương là Bà Chúa Chè ( tương truyền khi còn sống người đẹp phủ chúa rất thích dùng trà xanh - món nước uống dân gian). Nhưng vẫn chưa rõ tại sao nàng lại được thờ trên cửa hang Thánh hóa chứ lại không phải ở quê hương Kinh Bắc, hay trong xứ Thanh nơi có lăng tẩm của chúa Trịnh Sâm chồng nàng. Phải chăng người dân Sài Sơn có ân nghĩa gì đây với bà chúa chè. Hỏi nhanh qua mấy người thuyết minh thì được biết đương thời khi nàng còn sống, chính Tuyên Phi đã cúng dường khá nhiều tiền bạc để giúp nhân dân làng Sài sơn trùng tu tôn tạo chùa Thầy. Vì lẽ đó dân làng nhớ ơn và tạc tượng nàng để thờ.
Tượng không to lớn, khiêm nhường nhỏ bé nhưng quả thực là được bàn tay nghệ nhân chăm chút tới từng chi tiết. Vẫn nét mặt xinh đẹp đài các, bàn tay búp măng vòng phía trước, nếp xiêm y chảy dài mềm mại cho thấy dáng vẻ quý phải của một người phụ nữ từng một thời làm khuynh đảo phủ chúa, bên cạnh khuôn mặt còn được khắc mấy hàng chữ nho. Điều rất thù vị ở chỗ là tượng Tuyên Phi lại đặt ngang cùng tượng bà chúa Mường bằng đá trắng. Hai bà chúa, một Việt, một Mường. Không biết dân gian vô tình hay hữu ý mà làm thành cặp Việt - Mường ngay tại cửa hang Thánh Hóa.

International Mountain Culture Conference

The phenomenon of Mountain God Worship and Vietnamese atitudes

12/03/2018 07:40:47 PM
Đã xem: 164
Phản hồi: 0

International Mountain Culture Conference

Len đông ritual: History and value

12/03/2018 07:27:11 PM
Đã xem: 174
Phản hồi: 0

Book Summary: Len đông History and value

các em nhỏ Hmông Trắng ở Đồng văn - Hà Giang đi củi

Thực trạng và nguyên nhân biến đổi tôn giáo ở người Hmông ở miền núi phía Bắc VN

27/01/2018 02:33:30 PM
Đã xem: 433
Phản hồi: 0

Biến đổi tôn giáo là hiện tượng từng xảy ra trong lịch sử, nhưng biến đổi tuyệt đối về niềm tin và thực hành tôn giáo (cải đạo) ở người Hmông khu vực miền núi phía bắc VN là thực tế cần nhiều tìm hiểu và lý giải.

Dưới chân thác Bản Giốc ( nhân dịp chuyến đi thiện nguyện Cao Bằng 2018 )

Hoạt động thiện nguyện tại Cao Bằng 2018

22/01/2018 04:08:00 PM
Đã xem: 218
Phản hồi: 0

Dưới chân thác Bản Giốc ( nhân dịp chuyến đi thiện nguyện Cao Bằng 2018 )

Đoàn thiện nguyện của trung tâm nghiên cứu văn hóa Cổ phương Đông chụp ảnh lưu niệm với cán bộ xã Cô Ngân, huyện Hạ Lang, Cao Bằng

Hoat động từ thiện tại huyện Hạ Lang, Cao Bằng

22/01/2018 04:05:00 PM
Đã xem: 186
Phản hồi: 0

Đoàn thiện nguyện của trung tâm nghiên cứu văn hóa Cổ phương Đông chụp ảnh lưu niệm với cán bộ xã Cô Ngân, huyện Hạ Lang, Cao Bằng trong đợt thiện nguyện tháng 1/ 2018 nhân dịp tết Mậu Tuất

chủ hộ nghèo với những xuất qua tết do trung tâm nghiên cứu văn hóa cổ phương Đông tổ chức ngày 20/1/ 2018

Hoạt động thiện nguyện chia quà tết cho hộ nghèo tại Cao Bằng

22/01/2018 03:59:00 PM
Đã xem: 177
Phản hồi: 0

chủ hộ nghèo với những xuất quà tết do Trung tâm nghiên cứu văn hóa cổ phương Đông tổ chức ngày 20/1/ 2018

bữa ăn nhanh trên cung đường đi thiện nguyện Cao Bằng

Bữa ăn nhanh trên cung đường đi thiện nguyện tại Cao Bằng

22/01/2018 03:56:00 PM
Đã xem: 232
Phản hồi: 0

Bữa ăn nhanh trên cung đường đi thiện nguyện Cao Bằng

Cùng với các doanh nhân trẻ trước ngày lên đường đi từ thiện đi Cô Ngân - Hạ lang - Cao Bằng

18/01/2018 05:38:00 PM
Đã xem: 186
Phản hồi: 0

Cùng với các doanh nhân trẻ trước ngày lên đường đi từ thiện đi Cô Ngân - Hạ lang - Cao Bằng

Các tin khác

Giới thiệu sách Nghi lễ lên đồng: Lịch sử và giá trị

26195751 443462969401880 5824895340237296512 n

Thư viện hình ảnh

Văn hóa tín ngưỡng và những ảnh hưởng đến nhân cách con người Bắc Ninh xưa

Tham luận đọc tại hội thảo khoa học: con người Bắc ninh truyền thống và hiện đại (2016) Con người là sản phẩm của tự nhiên và xã hội, nhưng “bản chất con người không phải là một cái trừu tượng cố hữu của cá nhân riêng biệt. Trong tính hiện thực của nó, bản chất con người là tổng hòa những...

Báo thể thao và văn hóa phỏng vấn TS Nguyễn Ngọc Mai